Osobowość jest tym, co odróżnia nas od innych ludzi. To ten ogół cech, który sprawia, że każdy z nas jest unikatowy. I choć potocznie używamy zamiennie słów takich jak osobowość i temperament, to psychologowie definiują je jako dwie zupełnie inne pojęcia.
Temperament jest składową szerszej kategorii, którą jest osobowość. Temperament jest bazą, względnie stałą sumą cech. Dlaczego względnie stałą? Ponieważ z badań wynika, że składają się na nią nie tylko genetycznie przekazane nam skłonności, ale również środowisko, które wpływa na to, które z tych genów faktycznie zostaną „uruchomione”.
Osobowość natomiast jest mieszanką tego, co odziedziczyliśmy oraz tego, jak wpłynęły na nas kultura i społeczeństwo, w których wyrastamy i funkcjonujemy. W takim rozumieniu są to cechy wytworzone na podstawie naszego zestawu genów oraz doświadczenia. Tworzą one wzorzec emocji, motywacji i zachowania właściwy dla każdego człowieka. Więcej informacji o tym, czym jest temperament, charakter i osobowość znajdziesz na stronie PERSO.IN.
Jeśli każdy jest jedynym w swoim rodzaju oryginałem, to czy da się w jakikolwiek sposób sklasyfikować osobowość? Okazuje się, że od zamierzchłych czasów, jeszcze przed powstaniem psychologii próbowano to zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o kimś: „ależ z niego choleryk!” albo pomyśleliście o koledze, że „to taki melancholijny typ”? Otóż te słowa pochodzą z pierwszej teorii typów temperamentu (gdy nie zdawano sobie jeszcze sprawy z istnienia osobowości). Zaproponował je nie kto inny, a Hipokrates. Zakładał on istnienie czterech płynów wydzielanych przez organizm. Każdy z nich wiązał się z określonym temperamentem, czyli wzorcem zachowań i emocji. Teorię Hipokratesa rozwinął inny grecki lekarz, Galen. Według niego, to przewaga jednego z czterech wspomnianych płynów tworzy osobowość. I tak krew wiąże się z temperamentem sangwinistycznym. Taki człowiek jest wesoły, towarzyski i aktywny. Osobnik o temperamencie flegmatycznym, skojarzonym z zalegającą w organizmie flegmą, jest na ogół ospały, apatyczny i bierny. Typ melancholijny – zadumany, smutny i cichy zalewany jest czarną żółcią. Nadmiar żółci natomiast charakteryzuje łatwo wpadającego w złość, pobudliwego i impulsywnego choleryka.
To zaledwie jedna z wielu teorii osobowości. Zaintrygowani badacze przez lata próbowali zrozumieć i wytłumaczyć osobowość. Dziś na pewno wiemy więcej, ale osobowość – każda inna, oryginalna, nieprzeciętna, pozostaje wciąż fascynującym i nieco tajemniczym obiektem badań i rozważań.