Nauczyciel to bardzo odpowiedzialny zawód. Podejmuje się on edukacji setek dzieci i musi to robić zgodnie z ustalonymi przez ministerstwo wytycznymi oraz podstawami programowymi. Na zajęciach dydaktycznych nie kończą się jego obowiązki, choć wiele osób nadal tkwi w takim przekonaniu.
Na czym polega praca nauczyciela?
Zajęcia dydaktyczne rzeczywiście pochłaniają większość czasu nauczycieli. Średnia ilość tych zajęć to około 20 godzin tygodniowo. Zdarza się oczywiście, że jest ich mniej lub więcej. W tym miejscu większość z was zapewne stwierdzi, że to i tak mniej, niż przeciętny wymiar 40 godzin pracy w innym zawodzie. To prawda, jednak nie próbujemy tutaj porównywać poszczególnych zawodów, a jedynie wytłumaczyć, na czym polega praca nauczyciela. Zawód nauczyciela wiąże się z ciągłym używaniem głosu oraz jest wymagający, a niekiedy wręcz stresujący. Nauczyciel kilka razy dziennie staje przed ponad dwudziestoma uczniami w klasie. Każdy z nich ma inny charakter, inaczej podchodzi do nauki, a także posiada inny poziom wiedzy. To właśnie na nauczycielu ciąży obowiązek przekazania materiału z danego przedmiotu w taki sposób, by był on zrozumiały dla każdego ucznia. Ponadto trafiają się osoby, które nie tylko nie skupiają się na lekcji, ale też przeszkadzają innym. Takie sytuacje rozpraszają nauczyciela i potrafią zniweczyć cały jego plan zajęć. Musi więc on wykazać się ogromną cierpliwością, ale i konsekwencją.
Jak wiadomo, po każdej lekcji przychodzi czas na przerwę.
Czy nauczycieli również obowiązuje przerwa?
Otóż praca nauczyciela polega na ciągłej obecności wśród uczniów. Kiedy oni zaczynają przerwę, nauczyciel musi spokojnie poczekać, aż wszyscy opuszczą klasę i ją zamknąć. Ponadto na przerwach obowiązują dyżury nauczycielskie, więc jeżeli akurat przypadnie jego kolej, to o kawie czy śniadaniu w pokoju nauczycielskim może zapomnieć. Podczas dyżuru na korytarzu szkolnym zmysły nauczyciela muszą być wyostrzone. Musi mieć on „oczy dookoła głowy”, by ogarnąć wszystkich uczniów przechadzających się szkolnymi korytarzami. Niekiedy taki dyżur jest większym obciążeniem psychicznym niż sama lekcja.
Większość ludzi myśli, że po zakończonych zajęciach nauczyciele wracają do domu. Czy rzeczywiście tak jest? Nie zawsze… Wiedząc, na czym polega praca nauczyciela, warto uświadomić sobie, że nie kończy się ona wcale z ostatnimi zajęciami dydaktycznymi. Wielu nauczycieli prowadzi zajęcia pozalekcyjne, do których także trzeba się odpowiednio przygotować. Ponadto obowiązkiem nauczyciela jest ciągłe kontrolowanie postępów swoich podopiecznych w nauce. W związku z tym po powrocie do domu dochodzi sprawdzanie klasówek, kartkówek czy zeszytów uczniów. Nie trudno sobie wyobrazić, że sprawdzenie około 25 prac zajmuje wiele czasu, ale i wysiłku umysłowego. Aby dobrze sprawdzić dziesiątki prac, nauczyciel musi robić to pełnym skupieniu, wyłapując wszystkie błędy i poprawiając je w razie konieczności. Poza tym trzeba przygotować się do zajęć, które czekają go następnego dnia. Niestety w szkole raczej nie da się tego zrobić, dlatego nauczyciele zabierają pracę do domu.
Praca nauczyciela polega również na prowadzeniu różnego rodzaju dokumentacji związanej z procesem nauczania
Niestety wiele osób, które rozpoczynają swoją karierę w zawodzie, nie ma pojęcia, że czeka je naprawdę sporo biurokracji. Do najczęstszych dokumentów, z którymi nauczyciel musi się zapoznać, bądź sam przygotować należą m.in.: podstawa programowa dla określonego przedmiotu i etapu edukacyjnego, program nauczania, rozkład materiału, wewnątrzszkolny i przedmiotowy system oceniania, konspekt lekcji, arkusze ocen i oczywiście dziennik szkolny.
Obowiązki nauczyciela – wychowawcy
Każda klasa ma przypisanego do siebie wychowawcę, którego obowiązki znacznie wykraczają poza samo przekazywanie wiedzy z danego przedmiotu. Przede wszystkim musi on dobrze poznać uczniów, nad którymi przyszło mu sprawować opiekę, i bacznie obserwować zarówno ich postępy w nauce, jak i relacje z kolegami i zwracać uwagę na potencjalne czerwone flagi. Dobry wychowawca powinien być w stanie szybko wypatrzyć oznaki znęcania się ze strony innych uczniów i położyć im kres, a także wychwycić wszelkie oznaki nieprawidłowości w życiu domowym. Wielu młodych ludzi ma także problemy z nauką, które wypływać mogą nie z lenistwa, a z niezdiagnozowanych zaburzeń utrudniających pisanie, czytanie czy skupienie się. Doświadczony pedagog jest często w stanie zauważyć różnicę pomiędzy tymi zjawiskami i udzielić uczniowi odpowiedniej pomocy. Do innych zadań wychowawcy należy także dbanie o porządek i dobrą atmosferę w przydzielonej mu klasie, rozwiązywanie wszelkich problemów i łagodzenie spięć oraz konfliktów. Kluczowa jest w tym odpowiednia współpraca z rodzicami podopiecznych, a także innymi nauczycielami oraz pedagogiem szkolnym. Ta ogromna odpowiedzialność wiąże się z otrzymywaniem comiesięcznie dodatku za wychowawstwo. Po zmianach w Karcie Nauczyciela od 1 września 2019 roku wynosił on będzie minimum 300 złotych, ale otrzymać go mogą jedynie nauczyciele nauczający w szkołach. Nie będzie on więc obejmował wychowawców z burs i internatów.
Zarobki nauczycieli
Debata na temat zarobków nauczycieli w ostatnich latach coraz bardziej przybiera na intensywności. Mało kto jednak wie dokładnie, ile one wynoszą i z czego się składają. Na wstępie należy zaznaczyć, że różnią się one pomiędzy konkretnymi nauczycielami w zależności od ich stażu pracy, stanowiska, które obejmują, a także tego, w jakiej dokładnie placówce uczą. Jeśli chodzi o wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli-magistrów posiadających wykształcenie pedagogiczne, to rozkłada się ono następująco:
– stażysta – 2538 złotych brutto/1834 złotych netto;
– nauczyciela kontraktowy – 2611 złotych brutto/1885 złotych netto;
– nauczyciel mianowany – 2965 złotych brutto/2132 złotych netto;
– nauczyciel dyplomowany – 3483 złotych brutto/2429 złotych netto;
Do tego indywidualnie dolicza się dodatki, między innymi dodatek stażowy, wcześniej wspomniany dodatek za wychowawstwo czy dodatek motywacyjny. Liczby te rozchodzą się z tymi podawanymi przez Ministerstwo Edukacji, według którego na przykład średnie wynagrodzenie dla nauczyciela stażysty to 3 045,21 zł. Nauczyciele jednak twierdzą, że osiągnięcie takich zarobków jest praktycznie niemożliwe.
Praca nauczyciela – zalety i wady bycia nauczycielem
Zaletą bycia nauczycielem jest to, że mają elastyczne harmonogramy i mogą pracować w domu. Mogą również codziennie wchodzić w interakcje z dziećmi, co może być ich ulubioną częścią nauczania. Wadą bycia nauczycielem jest to, że nie zarabiają tyle, co inni profesjonaliści, codziennie mają do czynienia z trudnymi dziećmi i nie mogą robić tego, czego dusza zapragnie, ponieważ nie jest to uważane za „edukacyjne”.
Kariera w nauczaniu.
Nauczyciele są kręgosłupem szkół. Odpowiadają za kształtowanie umysłów naszych przyszłych pokoleń.
Bycie nauczycielem wymaga uzyskania stopnia licencjata i podyplomowego, ale wymagania dla tych stopni są różne. Bez świadectwa dyplomowego lub podyplomowego nauczanie nie wchodzi w grę. Nauczyciele, którzy chcą uczyć w innych krajach, muszą spełniać krajowe wymagania dotyczące kwalifikacji pedagogicznych, a większość z nich wymaga ukończenia studiów licencjackich na akredytowanej uczelni — najczęściej na kierunku pedagogiki, jednak nie jest to jedyny kierunek studiów, po których można zostać nauczycielem.
Perspektywa bezpieczeństwa pracy nauczycieli
Zagrożona jest praca nauczycieli. Zagrożone jest bezpieczeństwo pracy i stabilność pracy nauczycieli. W przeszłości nauczyciele mieli stosunkowo stabilną i bezpieczną pracę, ale tak już nie jest. Zawód został zdestabilizowany przez takie czynniki, jak zamykanie szkół, braki nauczycieli, cięcia budżetowe i wykorzystywanie technologii w salach lekcyjnych.
Zmienia się rola nauczycieli. Przyszłość nauczania nie jest już taka jak kiedyś. W przeszłości nauczyciele przodowali w zmianach, wykorzystując nowe technologie do pomocy w nauczaniu. Teraz wszystko się zmieniło; wykorzystanie technologii zrewolucjonizowało sposób, w jaki uczymy i uczymy się, i wywieramy presję na nauczycieli, aby nadążali za nowymi technologiami.
Czego możemy się spodziewać w przyszłości?
Przyszłość nauczania nie jest tak ponura, jak się wydaje. Zawsze będzie potrzeba, aby nauczyciele prowadzili następne pokolenie uczniów. Ale co stanie się z pracą nauczyciela w przyszłości? Czego możemy się spodziewać?
Z pomocą sztucznej inteligencji nauczyciele mogą skupić się na tym, co kochają najbardziej – na nauczaniu i prowadzeniu uczniów. Mogą upewnić się, że nie marnują czasu na umiejętności, których nie mają, i zamiast tego skupić się na tym, w czym są najlepsi – kreatywności i emocjach.
Zawód nauczyciela jest wymagający i bardzo odpowiedzialny. Wiedząc, na czym polega praca nauczyciela, można stwierdzić, że wcale nie ma on dużo wolnego czasu czy krótkich dni pracy. Wielogodzinne przygotowania do zajęć czy sprawdzanie prac uczniów czasem wpływa negatywnie na życie rodzinne nauczycieli. Szanujmy więc ich pracę, bo to na ich barkach spoczywa edukacja naszych dzieci.